Od kilku tygodni wyglądało na to, że liczba przypadków zakażenia COVID-19 na całym świecie zaczęła spadać. Niestety, z powodu nowych szczepów wirusa SARS-CoV-2 liczba powiązanych infekcji i zgonów zaczęła ponownie rosnąć [1]. Szczepionki są rozprowadzane, ale wiele osób wciąż czeka na swoją kolej. W samej tylko Unii Europejskiej (szacunkowa populacja 447 milionów ludzi) podano w przybliżeniu tylko 60 milionów dawek. Oznacza to, że około 93% populacji UE czeka na szczepienie przeciwko COVID-19 [2]. Z tego powodu, poszukuje się uzupełniających sposobów walki z tą chorobą. Jednym z proponowanych zabiegów i / lub profilaktyki, o którym ostatnio pisano w mediach tradycyjnych i społecznościowych, jest iwermektyna [3].

W tym artykule chcielibyśmy wyjaśnić, czym jest iwermektyna i co wiadomo o jej wpływie na zakażenie COVID-19.

Iwermektyna została pierwotnie odkryta i opisana w latach 70. XX wieku jako bardzo silny lek przeciwpasożytniczy. Wykazano, że jest skuteczny w leczeniu wielu różnych pasożytniczych nicieni podczas leczenia zwierząt domowych [4, 5]. Lek był przede wszystkim stosowany w weterynarii, ale ostatecznie okazał się również skuteczny u ludzi [6]. Iwermektyna była nawet proponowana do zwalczania malarii, ponieważ badania wykazały, że może być stosowana do kontrolowania populacji komarów roznoszących choroby [7, 8]. Ze względu na szerokie spektrum zastosowania, była obiecującym kandydatem na lek przeciwko wirusowi SARS-CoV-2.

Wczesne badania in vitro rzeczywiście wykazały, że iwermektyna może hamować replikację wirusa SARS-CoV-2 [9]. Chociaż jest to dobra wiadomość sama w sobie, to wystąpił jednak problem z dawkowaniem leku. Aby osiągnąć podobną ilość leku w organizmie człowieka, jak w scenariuszu in vitro, dawka musiałaby być 10 razy większa niż najwyższa dawka badana do tej pory u ludzi i nawet 100 razy wyższa niż taka, jaka jest powszechnie zatwierdzona [9-11]. Niemniej jednak, badania in vitro niekoniecznie przewidują wynik w kontekście in vivo. Dlatego też, aby ocenić możliwą skuteczność iwermektyny przeciwko COVID-19 in vivo, rozpoczęto kilka badań klinicznych. Niektóre z tych badań wykazały przyśpieszony czas potrzebny do usunięcia wirusa lub niższy wskaźnik śmiertelności [12, 13]. Jednakże inne badania nie wykazały korzyści ze stosowania iwermektyny podczas leczenia COVID-19 [14, 15]. Niestety, wszystkie z wyżej wymienionych badań miały szereg ograniczeń, takich jak, między innymi, mała liczebność próby, pacjenci otrzymujący dodatkowe leki, czy też niewystarczająca dokumentacja dotycząca stanu pacjentów przed leczeniem i równie niewystarczająca ilość wyników po leczeniu.

Niejednorodność tych wyników i niejasne okoliczności ich uzyskania uniemożliwiają w tej chwili jakąkolwiek ostateczną odpowiedź. W rezultacie, organizacje odpowiedzialne za dopuszczenie leku w USA i UE odradzają stosowanie iwermektyny jako leku na COVID-19 poza badaniami klinicznymi, dopóki nie będą dostępne wiarygodne dowody na jej skuteczność [16, 17].

Podsumowując, potrzeba więcej badań klinicznych z większą liczbą uczestników, aby jasno stwierdzić, czy iwermektyna jest naprawdę skutecznym lekiem przeciwko COVID-19. W międzyczasie ważne jest, aby stosować wyłącznie odpowiednio przebadane leki zatwierdzone do tego celu.