PFAS worden in veel verschillende producten gebruikt. Ze maken regenjassen waterdicht, zorgen ervoor dat zompig fastfood niet door de verpakking lekt en vormen een belangrijk onderdeel van het schuim in brandblussers [2]. Ze worden vaak gebruikt om oppervlakken waterafstotend te maken en wrijving te verminderen. PFAS is een overkoepelende term voor duizenden chemicaliën, waaronder Teflon, dat wordt gebruikt in sommige anti-aanbakpannen [3]. Een zorgwekkend kenmerk van PFAS is dat als ze eenmaal worden weggegooid, ze over zeer lange tijdschalen worden afgebroken; ze worden ook wel ‘forever chemicals’ genoemd. Bovendien bioaccumuleren ze, wat betekent dat ze zich ophopen in organismen die er in de loop van de tijd aan worden blootgesteld [1]. In feite zijn sporen van PFAS te vinden in het bloed van 98% van de Amerikaanse burgers [4] en in watermonsters van over de hele wereld [5, 6]. Sommige PFAS zijn gelinkt met verschillende gezondheidsproblemen, variërend van schildklier-, lever- of nieraandoeningen tot kanker [7, 8].

Een specifieke PFAS waarvan daadwerkelijk is vastgesteld dat deze nadelige gezondheidseffecten veroorzaakt, is PFOA (perfluoroctaanzuur), een stof die tot 2013 werd gebruikt in het productieproces van Teflon-kookgerei. Naast de bovengenoemde gezondheidsproblemen is het in verband gebracht met onvruchtbaarheid en een laag geboortegewicht [9, 10]. Sinds 2013 wordt PFOA niet meer gebruikt bij de productie van kookgerei met anti-aanbaklaag, maar het wordt nog steeds gebruikt in andere toepassingen zoals in kit, vloerwas of textiel. Het is dan ook niet verwonderlijk dat onderzoeken hebben aangetoond dat het verbieden van kookgerei met PFOA de algehele PFOA-blootstelling niet significant verminderde [11].

Veel moderne kookgerei met anti-aanbaklaag bevat echter nog steeds andere PFAS waarvan de potentiële gezondheidseffecten, vooral op lange termijn, vaak onduidelijk zijn [12]. Over het algemeen worden nieuwe soorten PFAS vaak gebruikt zonder toxicologisch onderzoek, wat heeft geleid tot een dubbelzinnig beeld van de bioveiligheid van PFAS [12]. Daarom nemen sommige regeringen wetgeving aan over voorzorgsmaatregelen – de Europese Unie is begonnen met het verbieden van bepaalde PFAS [13] en de Amerikaanse staat Maine heeft zelfs een wet aangenomen die de verkoop van producten die PFAS bevatten vanaf 2030 [14] verbiedt.

Afgezien van PFAS kan kookgerei met een anti-aanbaklaag bij verkeerd gebruik nadelige gezondheidseffecten veroorzaken. Gewoonlijk zal de anti-aanbaklaag beginnen te verslechteren bij verhitting boven 260°C [15] – conventionele elektrische fornuizen bereiken een temperatuur van 600°C. Dergelijke hoge temperaturen zorgen ervoor dat de pan giftige dampen afgeeft die bij inademing polymeerdampkoorts [16] kunnen veroorzaken – tijdelijke griepachtige symptomen die tot 48 uur aanhouden – of, in ernstige gevallen, longschade [17]. Daarom is het van cruciaal belang om kookgerei met een anti-aanbaklaag alleen te gebruiken binnen het door de fabrikant aanbevolen temperatuurbereik.

Bovendien kan de anti-aanbaklaag door langdurig gebruik, scherpe voorwerpen of vaatwassers beschadigd raken, waardoor deze kan afbladderen. Bij verder gebruik van dergelijk kookgerei komt een deel van de plastic coating in het voedsel terecht en wordt het ingeslikt. Hoewel teflon zelf in dat opzicht als veilig is geclassificeerd [18], hoopt het zich nog steeds op in inwendige organen zoals het maagslijmvlies of de nieren [19] en het is onduidelijk wat de langetermijneffecten hiervan zullen zijn. Beschadigd kookgerei met anti-aanbaklaag moet daarom worden vervangen.