Gezondheid en Medicijnen (Health and Medicine NL)
“Huis, tuin en keuken” middeltjes voor de gezondheid: helpt Vitamine C tegen verkoudheid?

“Huis, tuin en keuken” middeltjes voor de gezondheid: helpt Vitamine C tegen verkoudheid?

Overzicht:

  • Verkoudheid is niet de naam voor één ziekte, maar voor een groep milde aandoeningen van de bovenste luchtwegen die het gevolg zijn van infectie met verschillende virussen.
  • Er is geen preventie of behandeling voor verkoudheid. Momenteel gebruikte medicijnen behandelen alleen de symptomen van de ziekte.
  • Vitamine C is een essentieel onderdeel van onze voeding. Het voorkomt of behandelt de verkoudheid echter niet.

De herfst- en winterseizoenen staan bekend om hun adembenemende landschappen. Helaas brengen ze ook de opkomst van een van de meest voorkomende ziekten met zich mee: verkoudheid. Alleen al in de VS is het een reden voor een doktersbezoek voor ongeveer 25 miljoen mensen per jaar. Bovendien resulteert dit in respectievelijk 20 en 22 miljoen dagen verzuim op het werk en op school [1]. 

Ondanks de alomtegenwoordigheid ervan, zijn er veel misvattingen over verkoudheid, evenals over de preventie en behandeling ervan. De meeste kinderen hebben op een bepaald moment in hun leven wel gehoord dat ze verkouden zullen worden als ze naar buiten gaan met nat haar of zonder hoed. Hoewel dit onze perceptie van verkoudheid kan beïnvloeden, zal het ons niet verkouden maken. Met dit artikel zullen we een serie beginnen om enkele van deze “huis, tuin en keuken” remedies voor verkoudheid en enkele andere ziekten uit te leggen en we zullen ook de resultaten van relevante wetenschappelijke experimenten presenteren. Vitamine C (of ascorbinezuur) is een van de meest genoemde huis-, tuin- en keuken preventiemiddelen en remedies voor verkoudheid [2, 3]. We noemden deze vitamine al eerder en in dit artikel leggen we uit wat verkoudheid is en hoe effectief vitamine C ertegen is.

“Homemade” health remedies: does Vitamin C help against the common cold?

Hoewel verkoudheid doorgaans wordt gepresenteerd als een enkele ziekte, is het in feite een groep ziekten. Conventioneel wordt het gebruikt om een milde aandoening van de bovenste luchtwegen aan te duiden, die kan worden veroorzaakt door verschillende soorten virussen. De meest voorkomende zijn de rhinovirussen (30-50%) en coronavirussen (10-15%). Na rhinovirusinfecties kunnen de symptomen binnen 10 uur optreden en is de ziekte zelflimiterend, wat betekent dat de symptomen gewoonlijk tot 10 dagen aanhouden. Veel voorkomende symptomen zijn keelpijn, verstopte neus, niezen en hoesten. Koorts komt vooral voor bij kinderen, maar kan ook voorkomen bij geïnfecteerde volwassenen [1]. 

Aangezien er honderden virussen zijn die verkoudheid kunnen veroorzaken, bestaat er momenteel geen effectieve preventie in de vorm van vaccinatie [4]. Om dezelfde reden is er ook geen effectieve remedie. Omdat de ziekte sowieso zelflimiterend is, zijn alle beschikbare therapieën gericht op het verlichten van de symptomen en het verkorten van de duur [5]. In deze context is het een algemene overtuiging dat vitamine C beide kan doen – een verkoudheid voorkomen en genezen. 

Vitamine C is een essentieel onderdeel van onze voeding, aangezien een ernstig tekort kan leiden tot een levensbedreigende ziekte die scheurbuik wordt genoemd [6]. Omdat het menselijk lichaam geen vitamine C aanmaakt, is het belangrijk om dit in onze voeding op te nemen. De huidige minimale aanbevolen dosis vitamine C in de VS en Canada is 75 en 90 mg per dag voor respectievelijk vrouwen en mannen. Consumptie van 5 verschillende groenten en fruit levert 200 tot 250 mg vitamine C op [7]. 

Het idee om vitamine C te gebruiken om verkoudheid te voorkomen en te behandelen werd enorm gepopulariseerd door de Nobelprijswinnaar Linus Pauling. In zijn boek pleit hij voor een dagelijkse inname van maximaal 3000 mg vitamine C, op basis van een test die is uitgevoerd op schoolkinderen tijdens een skikamp [8]. Sindsdien zijn er veel onderzoeken uitgevoerd om deze claims te testen, met verschillende uitkomsten. Resultaten van klinische studies werden verzameld en geanalyseerd om de conclusies te trekken. Zo werd aangetoond dat een dagelijkse aanvulling van vitamine C tussen 200 mg en 3000 mg geen effect had op de hoeveelheid verkoudheidsincidenten van de deelnemers in vergelijking met de placebogroep. 

Desalniettemin werd aangetoond dat de duur voor volwassenen en kinderen met respectievelijk 8% en 14% was afgenomen. Dit betekent dat, rekening houdend met 10 dagen als de gemiddelde duur van de symptomen, dit voor volwassenen 9,2 dagen zou zijn en voor kinderen 8,6 dagen. Deze resultaten werden echter niet in alle studies bevestigd. Bovendien werd de ernst niet beïnvloed. In het geval van het gebruik van vitamine C als therapeutisch medicijn, zijn patiënten dagelijks behandeld met maximaal 8000 mg vitamine C nadat de symptomen al waren opgetreden. Er was echter geen verschil in duur en ernst tussen gecontroleerde en placebogroepen [9-11]. 

Kortom, vitamine C is een essentieel onderdeel van onze dagelijkse voeding. Suppletie met vitamine C voorkomt echter geen infecties met verkoudheid. Het is bovendien niet effectief tegen de ziekte.

Referenties:

  1. T. Heikkinen and A. Järvinen, “The common cold,” The Lancet, vol. 361, no. 9351, pp. 51–59, Jan. 2003, doi: 10.1016/S0140-6736(03)12162-9.
  2. E. Sulewska, “Jak się pozbyć przeziębienia domowymi sposobami? 9 prostych porad,” uPacjenta.pl, Feb. 11, 2021.
  3. S. Calabro, “Top 10 Home Remedies for the Common Cold,” everydayhealth.com, Nov. 02, 2017.
  4. D. Simancas-Racines, J. V. Franco, C. v Guerra, M. L. Felix, R. Hidalgo, and M. J. Martinez-Zapata, “Vaccines for the common cold,” Cochrane Database of Systematic Reviews, vol. 2017, no. 5, May 2017, doi: 10.1002/14651858.CD002190.pub5.
  5. K. C. DeGeorge, D. J. Ring, and S. N. Dalrymple, “Treatment of the Common Cold.,” American family physician, vol. 100, no. 5, pp. 281–289, 2019.
  6. J. Lykkesfeldt and H. E. Poulsen, “Is vitamin C supplementation beneficial? Lessons learned from randomised controlled trials,” British Journal of Nutrition, vol. 103, no. 9, pp. 1251–1259, May 2010, doi: 10.1017/S0007114509993229.
  7. S. Padayatty and M. Levine, “Vitamin C: the known and the unknown and Goldilocks,” Oral Diseases, vol. 22, no. 6, pp. 463–493, Sep. 2016, doi: 10.1111/odi.12446.
  8. L. Pauling, Vitamin C and Common Cold, vol. 216. 1971. doi: 10.1001/jama.1971.03180280086025.
  9. H. Hemilä and E. Chalker, “Vitamin C for preventing and treating the common cold,” Cochrane Database of Systematic Reviews, vol. 2013, no. 5, Jan. 2013, doi: 10.1002/14651858.CD000980.pub4.
  10. K. A. Heimer, A. M. Hart, L. G. Martin, and S. Rubio-Wallace, “Examining the evidence for the use of vitamin C in the prophylaxis and treatment of the common cold,” Journal of the American Academy of Nurse Practitioners, vol. 21, no. 5, pp. 295–300, May 2009, doi: 10.1111/j.1745-7599.2009.00409.x.
  11. R. M. Douglas and H. Hemilä, “Vitamin C for Preventing and Treating the Common Cold,” PLoS Medicine, vol. 2, no. 6, p. e168, Jun. 2005, doi: 10.1371/journal.pmed.0020168.