Narzędzia Sceptyka (The Skeptic’s Repertoire PL)
Narzędzia sceptyka – kolejny zestaw błędnych argumentów

Narzędzia sceptyka – kolejny zestaw błędnych argumentów

Podsumowanie:

  • Istnieje wiele podstępów, które można wykorzystać do zdobycia przewagi w kłótni lub przeciągnięcia słuchaczy na swoją stronę.
  • Argumentum ad ignorantiam to próba udowodnienia tezy poprzez stwierdzenie, że nie została ona jeszcze obalona.
  • Argumentum ad nauseam to każdy argument, którego wnioskodawca używa wielokrotnie, by zwiększyć jego siłę.
  • Argumentum ad numerum to forma argumentacji opartej na założeniu, że opinie zaakceptowane przez szerokie grono odbiorców  muszą mieć pewną wartość merytoryczną.
  • Tego typu błędy są uważane za błędny logiczne wynikające z założenia, ponieważ proponują one więcej, niż mogą udowodnić.

Sprzeczne poglądy na każdy temat – od kosmitów odwiedzających naszą planetę po użyteczność religii w przestrzeni publicznej – są otwarcie omawiane w świecie praw wolności słowa i otwartego forum. Jakość debaty często pozostawia jednak wiele do życzenia pod względem logiki. W dzisiejszej debacie online i offline wykorzystuje się mnóstwo słabych lub błędnych argumentów. Te argumenty często nie są zgodne z logiką; tj. „(…) sposobu, w jaki idee mogą być łączone i wykorzystywane do wyjaśniania zjawisk lub podawania przyczyn” [1]. Ten artykuł wyjaśnia trzy rodzaje nielogicznych argumentów (błędów logicznych) i inne często im towarzyszące błędy.

The skeptic's repertoire – Another set of fallacious arguments

Argumentum ad ignorantiam

Argument z ignorancji jest rodzajem rozumowania, w którym założenie jest uważane za prawdziwe, ponieważ nie zostało jeszcze obalone. Mówca mógłby na przykład stwierdzić, że kosmici odwiedzają naszą planetę i porywają rolników, ponieważ nigdy nie wykazano jednoznacznie, że tak się nie dzieje. Jednakże, jak jest to sformułowane w Secular Web [2]: „W badaniach naukowych, jeśli wiadomo, że zdarzenie dostarczyłoby pewnych dowodów na jego zaistnienie, brak takich dowodów może być słusznie wykorzystany do wywnioskowania, że zdarzenie miejsca nie miało”. Co za tym idzie, należy przedstawić dowód na poparcie twierdzenia, że obcy odwiedzają naszą planetę i zakłócają status quo; nie na odwrót. Nigdy nie przedstawiono żadnych implantów, stopów, części statków kosmicznych, tkanek ciała, artefaktów, ani nawet przekonujących fotografii.

Argumentum ad nauseam

Uważa się, że niektóre argumenty zyskują wiarygodność, gdy są wielokrotnie powtarzane. Tak jest w przypadku argumentu z powtórzenia. Mówca – i przypuszczalnie publiczność – uzna argument za bardziej zasadny, jeśli będzie on powtarzany częściej niż przeciwstawne poglądy [3].

Przykładem może tu być każda większa religia oparta na świętych tekstach. Im dłużej funkcjonuje dany system wierzeń, tym więcej pojawia się apologetów i tym więcej powstaje o nim dzieł literackich. W rezultacie starożytne religie mają setki i tysiące rękopisów, książek, esejów, komentarzy i pamfletów, którymi starają się wspierać. Wszystkie te pisma są jednak rzekomo oparte na ograniczonej liczbie pism świętych, co oznacza, że bez nowych objawień odtwarzają te już istniejące.

Argumentum ad numerum

Argument ten opiera się na liczbie osób, które już wierzą, że dane założenie jest prawdziwe; inaczej nazywa się argumentum ad populum – argumentem odwołującym się do powszechnej opinii odbiorców. Na przykład, sondaż Gallupa opublikowany w 2019 roku [4] sugeruje, że w tamtym czasie 40% respondentów uważało ewolucję poprzez dobór naturalny za fałszywe wyjaśnienie pochodzenia człowieka. Z drugiej strony, 22% wierzyło w ewolucyjne pochodzenie Homo sapiens (chociaż trafniej byłoby powiedzieć, że 22% rozumiało proces ewolucyjny, ponieważ jest to jedyny model o solidnych podstawach naukowych). Ktoś mógłby stwierdzić, że 40% populacji nie może się mylić i dlatego ewolucja jest obalona. Tak jednak nie jest, choćby dlatego, że teoria ewolucji zdążyła już przewidzieć pewne odkrycia naukowe i nie wymaga do tego akceptacji opinii publicznej [5]. Innymi słowy, szansa na fałszywość teorii ewolucji jest bardzo mała w obecnym momencie rozwoju nauki.

Argumentum ad numerum często pojawia się w towarzystwie argumentum ad antiquitatem, który zakłada, że ​​pewne przekonania istnieją tak długo, że muszą być prawdziwe. Argument ten można łatwo obalić, jeśli weźmie się pod uwagę, na przykład, jak długo ludzkość wierzyła, że ​​Ziemia jest środkiem wszechświata lub że jest płaska. I choć wciąż żyją ludzie, którzy wierzą, że Ziemia jest płaskim dyskiem, to przedłużające się istnienie ich opinii wyraźnie tego nie potwierdza.

Konkluzja

Radzenie sobie z błędami logicznymi jest chlebem powszednim każdego, kto śledzi media, bierze udział w debatach online lub po prostu chce się uczyć. Podziały polityczne i ideologiczne w XXI wieku są intensywne i zawsze wymagają sceptycznych i logicznych narzędzi do właściwego destylowania informacji. Dezinformacja i propaganda są zwykle zamaskowane pozornie rozsądną argumentacją, ale odpowiednio uzbrojony sceptyk nie powinien mieć problemu z ich odsiewem.

Bibliografia:

  1. Macmillan Dictionary / Retrieved September 20 2021 from https://www.macmillandictionary.com/dictionary/british/logic
  2. The Secular Web / Retrieved September 20 2021 https://infidels.org/library/modern/mathew-logic/
  3. Long, Jason (2005). “Biblical Nonsense: A Review of the Bible for Doubting Christians”, Baseless Assertions. Iuniverse, 2021 Pine Lake Road, Suite 100, Lincoln, NE 68512. ISBN: 978-0-5957-8954-2 (ebk)
  4. Gallup / Retrieved September 20 2021 https://news.gallup.com/poll/261680/americans-believe-creationism.aspx 
  5. National Center for Science Education / Retrieved September 20 2021  https://ncse.ngo/predictive-power-evolutionary-biology-and-discovery-eusociality-naked-mole-rat